2,086
עריכות
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| (4 גרסאות ביניים של 2 משתמשים אינן מוצגות) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{ספר השיחות | {{ספר השיחות תשנ"ב}} | ||
== משיחות לילות ד', ה', ו' ושבת קודש פ' תרומה ה'תשנ"ב == | == משיחות לילות ד', ה', ו' ושבת קודש פ' תרומה ה'תשנ"ב == | ||
{{יישור טקסט|שני הצדדים| | {{יישור טקסט|שני הצדדים| | ||
א. פותחין בברכה{{הערה|ע"פ פתיחת [[אגרת הקודש סימן א | א. פותחין בברכה{{הערה|ע"פ פתיחת [[אגרת הקודש סימן א|אגרת הראשונה באגה"ק שבתניא]]. וראה לקו"ש חכ"ד ע' 641 בהערה.}}. ובפרט שטייענדיק באַ דער התחלה וכניסה פון חודש אדר, ווען מ'האָט דעם אָנזאָג און דעם דין{{הערה|תענית כט, סע"א. הובא להלכה במג"א או"ח סו"ס תרפו (וראה לקו"ש חי"א ע' 338 בהערה. סה"ש תנש"א ח"א ע' 339 הערה 2. וש"נ).}} אַז "משנכנס אדר מרבין בשמחה", און בחודש זה איז "בריא מזלי'"{{הערה|תענית שם, ריש ע"ב.}} דישראל. במילא איז פאַרשטאַנדיק אַז אידן ווערן דעמולט ספּעציעל געבענטשט מיט ברכות. | ||
נאָכמער: די גמרא זאָגט{{הערה|שם, א־ב.}} "כשם שמשנכנס אב ממעטין בשמחה כך משנכנס אדר מרבין בשמחה", "הלכך בר ישראל דאית לי' דינא בהדי נכרי לישתמיט מיני' באב דריע מזלי' ולימצי נפשי' באדר דבריא מזלי'". ולכאורה: וואָס איז דער תוכן ההשוואה בגמרא "'''כשם''' שמשנכנס אב ממעטין כו' '''כך''' משנכנס אדר מרבין כו'", דאָס שוואַכט דאָך אָפּ לכאורה דעם גודל השמחה בחודש אדר! | נאָכמער: די גמרא זאָגט{{הערה|שם, א־ב.}} "כשם שמשנכנס אב ממעטין בשמחה כך משנכנס אדר מרבין בשמחה", "הלכך בר ישראל דאית לי' דינא בהדי נכרי לישתמיט מיני' באב דריע מזלי' ולימצי נפשי' באדר דבריא מזלי'". ולכאורה: וואָס איז דער תוכן ההשוואה בגמרא "'''כשם''' שמשנכנס אב ממעטין כו' '''כך''' משנכנס אדר מרבין כו'", דאָס שוואַכט דאָך אָפּ לכאורה דעם גודל השמחה בחודש אדר! | ||
| שורה 9: | שורה 9: | ||
ויש לומר, אַז אדרבה: לשון חז"ל "כשם שמשנכנס אב ממעטין בשמחה כך משנכנס אדר מרבין בשמחה", קומט לערנען, אַז דער מיעוט השמחה בחודש אב גייט אַריין אין דעם זעלבן תוכן פון ריבוי השמחה בחודש אדר ("כשם . . כך"). וואָרום די כוונה און תכלית אין דעם מיעוט השמחה בחודש אב איז נאָר בכדי מ'זאָל דאָס '''מהפך''' זיין מחשוכא לנהורא וממרירו למיתקו{{הערה|ראה זח"א ד, א.}}. | ויש לומר, אַז אדרבה: לשון חז"ל "כשם שמשנכנס אב ממעטין בשמחה כך משנכנס אדר מרבין בשמחה", קומט לערנען, אַז דער מיעוט השמחה בחודש אב גייט אַריין אין דעם זעלבן תוכן פון ריבוי השמחה בחודש אדר ("כשם . . כך"). וואָרום די כוונה און תכלית אין דעם מיעוט השמחה בחודש אב איז נאָר בכדי מ'זאָל דאָס '''מהפך''' זיין מחשוכא לנהורא וממרירו למיתקו{{הערה|ראה זח"א ד, א.}}. | ||
און דאָס ווערט אויפגעטאָן דורך דעם "מרבין בשמחה" און "בריא מזלי'" אין חודש אדר, וועלכער איז מהפך אויך דעם "ממעטין בשמחה" און "ריע מזלי'" בחודש אב. און דעריבער איז מובן, אַז דורך דעם קומט צו נאָכמער שמחה אין אדר – נוסף צו דער שמחה מצ"ע אין טוב הנראה והנגלה, אויך די שמחה פון דעם וואָס מ'איז דעמולט מהפך די ענינים בלתי רצויים (וואָס ברענגען צו "ממעטין בשמחה"), באופן אַז עס ווערט "ועשה לי מטעמים"{{הערה|תולדות כז, ז.}} לשון רבים{{הערה|שם=:0|[[לקוטי אמרים פרק | און דאָס ווערט אויפגעטאָן דורך דעם "מרבין בשמחה" און "בריא מזלי'" אין חודש אדר, וועלכער איז מהפך אויך דעם "ממעטין בשמחה" און "ריע מזלי'" בחודש אב. און דעריבער איז מובן, אַז דורך דעם קומט צו נאָכמער שמחה אין אדר – נוסף צו דער שמחה מצ"ע אין טוב הנראה והנגלה, אויך די שמחה פון דעם וואָס מ'איז דעמולט מהפך די ענינים בלתי רצויים (וואָס ברענגען צו "ממעטין בשמחה"), באופן אַז עס ווערט "ועשה לי מטעמים"{{הערה|תולדות כז, ז.}} לשון רבים{{הערה|שם=:0|[[לקוטי אמרים פרק כז|תניא פכ"ז]].}}, סיי "ממאכלים ערבים ומתוקים" (מרבין בשמחה באדר מצ"ע) און סיי "מדברים חריפים או חמוצים רק שהם מתובלים ומתוקנים היטב עד שנעשו מעדנים להשיב הנפש"<ref name=":0" /> (די אתהפכא פון עניני אב לנהורא ולמיתקו). | ||
[ועפ"ז יומתק וואָס דער ציווי אויף ריבוי השמחה באדר ווערט געבראַכט דוקא אין מס' תענית, אין דער סוגיא וואו עס רעדט זיך וועגן דער ירידה פון חודש אב, כולל מיעוט השמחה שבו]. | [ועפ"ז יומתק וואָס דער ציווי אויף ריבוי השמחה באדר ווערט געבראַכט דוקא אין מס' תענית, אין דער סוגיא וואו עס רעדט זיך וועגן דער ירידה פון חודש אב, כולל מיעוט השמחה שבו]. | ||
| שורה 65: | שורה 65: | ||
ה. איז דער ביאור אין דעם: | ה. איז דער ביאור אין דעם: | ||
דער ציווי אויף עשיית המשכן איז געקומען דוקא נאָך מתן תורה, און אַלס המשך צו מתן תורה – וואָס דעמולט האָט זיך אויפגעטאָן דער "ובנו בחרת מכל עם ולשון"{{הערה|נוסח ברכת אהבת עולם דתפלת שחרית. וקאי על מ"ת – ראה שו"ע אדה"ז או"ח ס"ס ס"ד.}}, די בחירה פון דעם אויבערשטן אין יעדן אידן, און דוקא אין דעם '''גוף''' פון אַ אידן{{הערה|שם=:5|[[לקוטי אמרים פרק | דער ציווי אויף עשיית המשכן איז געקומען דוקא נאָך מתן תורה, און אַלס המשך צו מתן תורה – וואָס דעמולט האָט זיך אויפגעטאָן דער "ובנו בחרת מכל עם ולשון"{{הערה|נוסח ברכת אהבת עולם דתפלת שחרית. וקאי על מ"ת – ראה שו"ע אדה"ז או"ח ס"ס ס"ד.}}, די בחירה פון דעם אויבערשטן אין יעדן אידן, און דוקא אין דעם '''גוף''' פון אַ אידן{{הערה|שם=:5|[[לקוטי אמרים פרק מט|תניא פמ"ט]] (סט, סע"ב ואילך).}}, אַז אויך זייענדיק אַ נשמה בגוף גשמי בעולם הזה הגשמי זאָל ער זיין "ממלכת כהנים וגוי קדוש"{{הערה|יתרו יט, ו.}}. | ||
וכידוע{{הערה|תנחומא וארא טו. שמו"ר פי"ב, ג. ועוד.}} אַז ביז מתן תורה איז געווען די גזירה אַז עליונים לא ירדו לתחתונים ותחתונים לא יעלו לעליונים, און באַ מתן תורה איז געווען דער ביטול הגזירה, און אידן, ווי זיי שטייען אין תחתונים – זיינען זיי (באמת) שטענדיק אין (אַ מצב פון) עליונים, מצד זייער "חלק אלוקה ממעל '''ממש'''"{{הערה|[[לקוטי אמרים פרק ב | וכידוע{{הערה|תנחומא וארא טו. שמו"ר פי"ב, ג. ועוד.}} אַז ביז מתן תורה איז געווען די גזירה אַז עליונים לא ירדו לתחתונים ותחתונים לא יעלו לעליונים, און באַ מתן תורה איז געווען דער ביטול הגזירה, און אידן, ווי זיי שטייען אין תחתונים – זיינען זיי (באמת) שטענדיק אין (אַ מצב פון) עליונים, מצד זייער "חלק אלוקה ממעל '''ממש'''"{{הערה|[[לקוטי אמרים פרק ב|תניא רפ"ב]].}}, וואָס העצם כשאתה תופס בחלקו אתה תופס בכולו{{הערה|כש"ט בהוספות סקט"ז. וש"נ.}}, "ישראל וקוב"ה כולא חד"{{הערה|ראה זח"ג עג, א.}}. | ||
פון מתן תורה אָן – איז די מציאות פון יעדער אידן אַזאַ, אַז ניט קוקנדיק אויף זיין חיצוניות, איז "אע"פ שחטא ישראל הוא"{{הערה|סנהדרין מד, רע"א.}}, ער האָט "דאָס פּינטעלע איד", וואָס מצד דעם איז ניט ער וויל און ניט ער קען זיין ח"ו אָפּגעריסן פון אלקות{{הערה|[[היום יום כ"ה תמוז|"היום יום" כ"ה תמוז]].}}, וכפס"ד הרמב"ם{{הערה|הל' גירושין ספ"ב.}} – אַז דער רצון אמיתי פון יעדער אידן איז צו מקיים זיין רצון ה', און דאָס וואָס עס זעט אַמאָל אויס אַנדערש, איז דאָס נאָר בחיצוניות מצד דעם וואָס "יצרו הוא שתקפו". | פון מתן תורה אָן – איז די מציאות פון יעדער אידן אַזאַ, אַז ניט קוקנדיק אויף זיין חיצוניות, איז "אע"פ שחטא ישראל הוא"{{הערה|סנהדרין מד, רע"א.}}, ער האָט "דאָס פּינטעלע איד", וואָס מצד דעם איז ניט ער וויל און ניט ער קען זיין ח"ו אָפּגעריסן פון אלקות{{הערה|[[היום יום כ"ה תמוז|"היום יום" כ"ה תמוז]].}}, וכפס"ד הרמב"ם{{הערה|הל' גירושין ספ"ב.}} – אַז דער רצון אמיתי פון יעדער אידן איז צו מקיים זיין רצון ה', און דאָס וואָס עס זעט אַמאָל אויס אַנדערש, איז דאָס נאָר בחיצוניות מצד דעם וואָס "יצרו הוא שתקפו". | ||
| שורה 73: | שורה 73: | ||
נאָכמער: אפילו אַזאַ איד וואָס האַלט נאָך ביי עבודה שלא לשמה – ברענגט דער רמב"ם{{הערה|הל' תשובה שם ה"ה. וכן בהל' ת"ת פ"ג ה"ה. טושו"ע יו"ד סרמ"ו ס"כ. הל' ת"ת לאדה"ז פ"ד ס"ג.}} (פון חז"ל{{הערה|פסחים נ, ב. וש"נ. ירוש' חגיגה פ"א ה"ז.}}), אַז "לעולם יעסוק אדם בתורה ואפילו שלא לשמה שמתוך שלא לשמה בא לשמה", און זאָגט "לפיכך כשמלמדין את הקטנים ואת הנשים וכלל עמי הארץ אין מלמדין אותן אלא לעבוד מיראה כו' עד שתרבה דעתן ויתחכמו כו' ומרגילין אותן כו' עד שישיגוהו וידעוהו ויעבדוהו '''מאהבה'''", און דער טעם אויף דעם איז – ווייל "מתוך שלא לשמה", דער '''תוך''' און פנימיות{{הערה|ראה גם לקו"ש ח"ח ע' 167. ועוד.}} פון דער (עבודה פון אַ אידן אפילו) "שלא לשמה" (תחתונים) איז – "לשמה" (עליונים). | נאָכמער: אפילו אַזאַ איד וואָס האַלט נאָך ביי עבודה שלא לשמה – ברענגט דער רמב"ם{{הערה|הל' תשובה שם ה"ה. וכן בהל' ת"ת פ"ג ה"ה. טושו"ע יו"ד סרמ"ו ס"כ. הל' ת"ת לאדה"ז פ"ד ס"ג.}} (פון חז"ל{{הערה|פסחים נ, ב. וש"נ. ירוש' חגיגה פ"א ה"ז.}}), אַז "לעולם יעסוק אדם בתורה ואפילו שלא לשמה שמתוך שלא לשמה בא לשמה", און זאָגט "לפיכך כשמלמדין את הקטנים ואת הנשים וכלל עמי הארץ אין מלמדין אותן אלא לעבוד מיראה כו' עד שתרבה דעתן ויתחכמו כו' ומרגילין אותן כו' עד שישיגוהו וידעוהו ויעבדוהו '''מאהבה'''", און דער טעם אויף דעם איז – ווייל "מתוך שלא לשמה", דער '''תוך''' און פנימיות{{הערה|ראה גם לקו"ש ח"ח ע' 167. ועוד.}} פון דער (עבודה פון אַ אידן אפילו) "שלא לשמה" (תחתונים) איז – "לשמה" (עליונים). | ||
לויט דעם איז מובן ווי אַזוי יעדער איד – אנשים נשים וטף – האָט דעם ציווי וכח צו מאַכן דעם משכן לה', וואָס דאַרף זיין "לשמי" – ווייל דורך מתן תורה איז אַ איד געוואָרן אַ נייע מציאות, אַזאַ מציאות וואָס זייענדיק אַ נשמה בגוף למטה, און ניט קוקנדיק אויף זיין דרגא אין עבודה (אפילו אויב זי איז שלא לשמה), איז זיין "תוך" ופנימיות "לשמה", לשם ה', אָן קיין שום אַנדער טעם וענין, "לא מפני דבר בעולם ולא מפני יראת הרעה ולא כדי לירש הטובה, אלא עושה האמת מפני שהיא אמת". און דעריבער האָט ער בכח צו אויפמאַכן אַז אויך מציאות העולם (תחתונים) קען ווערן קדושה (עליונים), ביז – אַ "דירה לו יתברך בתחתונים"{{הערה|ראה תנחומא נשא טז. ועוד. [[לקוטי אמרים פרק | לויט דעם איז מובן ווי אַזוי יעדער איד – אנשים נשים וטף – האָט דעם ציווי וכח צו מאַכן דעם משכן לה', וואָס דאַרף זיין "לשמי" – ווייל דורך מתן תורה איז אַ איד געוואָרן אַ נייע מציאות, אַזאַ מציאות וואָס זייענדיק אַ נשמה בגוף למטה, און ניט קוקנדיק אויף זיין דרגא אין עבודה (אפילו אויב זי איז שלא לשמה), איז זיין "תוך" ופנימיות "לשמה", לשם ה', אָן קיין שום אַנדער טעם וענין, "לא מפני דבר בעולם ולא מפני יראת הרעה ולא כדי לירש הטובה, אלא עושה האמת מפני שהיא אמת". און דעריבער האָט ער בכח צו אויפמאַכן אַז אויך מציאות העולם (תחתונים) קען ווערן קדושה (עליונים), ביז – אַ "דירה לו יתברך בתחתונים"{{הערה|ראה תנחומא נשא טז. ועוד. [[לקוטי אמרים פרק לו|תניא רפל"ו]]. ובכ"מ.}}, אַ משכן ומקדש לה', אויף וועלכן דער אויבערשטער זאָגט "'''ושכנתי בתוכם'''". | ||
ו. עפ"ז יש לומר דעם טעם פאַרוואָס "זהב" איז דער ערשטער פון די נדבות המשכן: | ו. עפ"ז יש לומר דעם טעם פאַרוואָס "זהב" איז דער ערשטער פון די נדבות המשכן: | ||
| שורה 111: | שורה 111: | ||
ט. ויש לומר אַז דאָס איז אויך די שייכות דערמיט וואָס "משנכנס אדר מרבין בשמחה" (וואָס קומט אין איין המשך בגמרא מיט "בריא מזלי'"): | ט. ויש לומר אַז דאָס איז אויך די שייכות דערמיט וואָס "משנכנס אדר מרבין בשמחה" (וואָס קומט אין איין המשך בגמרא מיט "בריא מזלי'"): | ||
די גרעסטע שמחה וואָס קען זיין ביי אַ אידן איז, בשעת ער ווייס אַז בכל מצב וואו נאָר ער געפינט זיך – אפילו למטה מטה, אין אַ וועלט וואָס בחיצוניות זעט זי אויס ווי אַ העלם והסתר אויף אלקות – איז דער איד פאַרבונדן מיט דעם אויבערשטן{{הערה|ראה [[לקוטי אמרים פרק | די גרעסטע שמחה וואָס קען זיין ביי אַ אידן איז, בשעת ער ווייס אַז בכל מצב וואו נאָר ער געפינט זיך – אפילו למטה מטה, אין אַ וועלט וואָס בחיצוניות זעט זי אויס ווי אַ העלם והסתר אויף אלקות – איז דער איד פאַרבונדן מיט דעם אויבערשטן{{הערה|ראה [[לקוטי אמרים פרק לג|תניא ספל"ג]]: ישמח ישראל בעושיו פי' שכל מי שהוא מזרע ישראל יש לו לשמוח בשמחת ה' אשר שש ושמח בדירתו בתחתוני' שהם בחי' עשי' גשמיית ממש.}}, וואָרום אפילו ווי ער שטייט למטה אַ נשמה בגוף, איז ער דער "בן יחיד" פון מלך מלכי המלכים הקב"ה, און דער אויבערשטער זאָגט אַז דער ערשטער פון די נכסים פון אַ אידן איז – "זהב", ד.ה. אַז אויך אין דער וועלט וואו נכסים גשמיים זיינען תופס מקום, איז יעדער איד אַן '''עשיר''', ברוחניות און בגשמיות! | ||
לויט דעם איז נאָך מער פאַרשטאַנדיק דאָס וואָס די גמרא פאַרגלייכט "משנכנס אדר מרבין בשמחה" מיט "משנכנס אב ממעטין בשמחה" – ווייל דער חידוש אין דעם איז, אַז אפילו אין אַ דרגא פון חושך למטה (וואָס דערפאַר "ממעטין בשמחה"), האָט מען בכח פון חודש אדר דאָס צו מהפך זיין, כנ"ל (ס"א). | לויט דעם איז נאָך מער פאַרשטאַנדיק דאָס וואָס די גמרא פאַרגלייכט "משנכנס אדר מרבין בשמחה" מיט "משנכנס אב ממעטין בשמחה" – ווייל דער חידוש אין דעם איז, אַז אפילו אין אַ דרגא פון חושך למטה (וואָס דערפאַר "ממעטין בשמחה"), האָט מען בכח פון חודש אדר דאָס צו מהפך זיין, כנ"ל (ס"א). | ||
| שורה 194: | שורה 194: | ||
}} | }} | ||
[[קטגוריה:ספר השיחות תשנ"ב]] | [[קטגוריה:ספר השיחות תשנ"ב]] | ||
[[קטגוריה:שיחות | [[קטגוריה:שיחות אדמו"ר שליט"א - תשנ"ב]] | ||